Rabu, 31 Oktober 2012

Sesenggakan

  1. Buka besine teken sangihane, pada apesne; suksemanipun : sakadi anake sane mapakarya, sang nalih miwah sang sane kadalih, janten sami katahipun nelasang prabeya.
  2. Buka bikule, ngutgut sambilang ngupinin; suksemanipun : sakadi anake sane madaya kaon wiadin corah, seka kidik ngambil barang-barang timpalipune, kewanten ipun mapi-mapi nulungin.
  3. Buka becicane ujanan, nguci; suksemanipun : sakadi anake sane ngucekcak ngomong nenten karwan tuktuk bongkolipun.
  4. Buka bikule pisuhin, sumingkin bejit; suksemanipune : sakadi anake alit-alit kual, yening ajahin wiadin glemekin ipun sumangkin kual.
  5. Buka bukite ejohin, katon ngrawit; suksemanipun : sakadi anake pakantenan ipun saking doh jegeg utawi bagus, kewanten wawu tampek tlektekang ipun bodo, muanipune burik.
  6. Buka cicinge ngongkong, tuara pingenan nyegut; suksemanipun : sakadi jadmane sane degag ngaku wanen, kewanten jatinpune getap.
  7. Buka dedalune, kampid baan nyilih; suksemanipun : sakadi anake sane ngango bungah becik-becik, kewanten jatinipun pangangge punika makasami antuka nyelang.
  8. Buka dangap-dangape, gede-gede kayune ogara; suksemanipun : sakadi anake sane gemba katunan bayu miwah gelar (arta), nagih ngambil pakaryan sane ageng kalih akeh pacang nelasang prabeya.
  9. Buka entikan oonge, ngulah pesu; suksemanipun : sakadi anake sane ngomong ngawag-ngawag, sane nenten madasar antuk papineh.
  10. Buka goake, ngadanin ibane; suksemanipun: sakadi anake sane corah raris nuturang maling (maling teriak maling).
  11. Buka jagunge, gedenan ati; suksemanipun : kaucapang ring anake sane sombong tur degag, ngaku wanen utawi sugih.
  12. Buka jangkrike, galak di bungut; suksemanipun : sakadi anake sane galak (gati) di omong, kewanten nenten purun ngalaksanayang.
  13. Buka kamben madare, liunan bikas; suksemanipun : sakadi anake sane belog ajum parisolahipun tan anut ring tata krama.
  14. Buka kamene uwek jaitin, munjuk benang tuna aji; suksemanipun : sakadi anake sane maduwe umah tuduh, raris engsubina antuk upih tuduhipune ical kewanten pakantenan ipun kaon.
  15. Buka kambinge ngamah gendola, macueh-cueh; suksemanipun : sakadi anake sane ngajengan sedah wiadin maanci, jantos marues-rues bibih ipune barak.
  16. Buka katake matindik, salah genah, suksmaipun : Sakadi anake sane nenten uning nganutang payas dewek wiadin panganggo pakantenanipun tani asin.
  17. Buka kasumba Jawane, ngamahin, suksmanipun : Sakadi anake sane kereng madaar kewanten mayus, nenten demen makarya.
  18. Buka lindunge uyahin, blangsah, suksmanipun : Sakadi anake sane uyang paling nenten uning-uning nongos.
  19. Buka macane (mionge), ngengkebang kuku, suksmanipun : Sakadi anake sane pradnyan (wikan), ngengkebang kepradnyanan (kawikanan).
  20. Buka macane, nakutin lawat, suksmanipun : Sakadi anake sane marasa ring dewekipune iwang wiadin corah, setata ipun mrasa congah wiadin takut tur kabilbil.
  21. Buka mlali api, mara ngasen kebus, suksmanipun : Sakadi anake sane ngambil pakaryan sane sukeh tur madurgama, risampune ipun sengkala wawu ipun mrasa.
  22. Buka makpak tebune, ampsne kutang, suksmanipun : Sakadi anake sane makurenan, ring kantun pangantenan, kalih sasuenne kantun bajang kasayangang tur kajungjung, risampune tua tan mampuh kakutang.
  23. Buka naar be ne matah, nglawan-nglawanin, suksmanipun : Sakadi anake sane kapaksa kakenken ngambil pakaryan sane nenten demenin wiadin nenten uningin ipun, punika mapuara nenten becik.
  24. Buka naar krupuke, gedenan kroakan, suksmanipun : Sakadi anake sane ngaku wanen kalih jaga muputuang karya, sakewanten nenten wenten buktinipun nglaksanayang.
  25. Buka medil kapecite, gedenan bea, suksmanipun : Sakadi anake sane ngambil pakaryan ageng kalih katah nelasang prabea, kewanten pikenoh kalih pikolihipun akidik.
  26. Buka nakep balange dadua, maka dadua tuara bakat, suksmanipun : Sakadi anak sane mamanah bingbang akeh mangambil pakaryan wiadin nglamar pakaryan, pamuput makasami nenten keni.
  27. Buka negakin gadebonge, ngasa teken jit belus, suksmanipun : Sakadi anake sane ngrasa ring sikian iwang wiadin corah, dados ipun kimud utawi kabilbil (congah).
  28. Buka ngae bajune, sikutang ka raga, suksmanipun : Saluiring polah laksana kalih raos, marep ring timpal utawi anak lianan, patut dumun imbanganng ring raga becik miwah kaonipun.
  29. Buka ngalih bedigale, ngadu sebeng, suksmanipun : Mangda uning i raga nyidra semu kalih laksana timpal wiadin anak sane darma wiadin krinyi utawi egar wiadin sebet.
  30. Buka ngenjekin ikut cicinge, mabalik nyaplok, suksmanipun : Sakadi i bapa ngenken i pianak ngrereh napi-napi, raris i pianak mabalik ngenken bapanipune ngerereh punika.
  31. Buka ngetakang joane di batan umah, likad maideh, suksmanipun : Sakadi anake sane kapingsalah ngamargiang kapatutan ring nyama wiadin panyaman sane sampun terang ipun iwang.
  32. Buka nyilsil kadelene, liunan pakpak kuangan gelekang, suskmanipun : Agengan pakaryan ring pikolihipun.
  33. Buka nyitsit tiinge, amis kecerikan, suksmanipun : Yadin amunapi kapatutan anake sane alitan wiadin sane soran, yening sane agengan kalih kuasa jaga nyisipang, janten ipun pasang sisip.
  34. Buka padine misi nguntul, ane puyung nyeleg (sunggar), suksmanipun : Anake sane pradnyan (wikan) alep tur meneng-meneng, kewanten anake sane belog punggung tur sombong ngucekcak.
  35. Buka paete, nagih getok, suskmanipun : Sakadi anake sane belog tur nagih perintah kewanten mangda ipun makarya.

Tidak ada komentar:

Posting Komentar